Hoog sensitief persoon of hsp is een term uit de psychologie die in 1996 werd geïntroduceerd door de Amerikaanse psychologe dr. Elaine N. Aron en staat voor: highly sensitive person, oftewel ‘zeer gevoelig persoon’. In het Nederlands wordt highly sensitive person vertaald als hoog sensitief persoon of hoog gevoelig persoon. Vaak wordt hoog sensitiviteit verkeerd geïnterpreteerd als een stoornis, terwijl het een normaal verschijnsel is. De term HSP wordt op meerdere manieren uitgelegd en onderschreven. Ik maak graag een onderscheid tussen sensitief en gevoelig. Beide worden door elkaar gebruikt, maar betekenen allebei tocht echt iets anders.
Sensitief is voelen vanuit een zintuigelijke overtuiging. Dat wil zeggen dat een hoog sensitief persoon in staat is op een hoog niveau verschillen te proeven met de tong, te horen met de oren, te zien met de ogen en voelen met de huid. Ze kunnen hele kleine verschillen proeven tussen op het oog dezelfde producten of horen geluiden sterker of vinden kleding sneller kriebelen.
Gevoelig is voelen vanuit een psychologische of wel emotionele overtuiging. Een hoog gevoelig persoon is in staat om sfeer te voelen in een ruimte en emoties te voelen van anderen. Ze zijn meer dan andere in staat om mensen te “lezen”. Ze worden vaak ook als spiritueel beschouwd en daarom spreekt men dan ook van voelen vanuit je aura. Persoonlijk leg ik liever de nadruk op de psychologische of emotionele invloed. Hoog gevoelige personen hebben sterkere emotionele gevoelens die hun gedrag beïnvloed.
Een hoog gevoelig persoon kan ook hoog sensitief zijn en andersom is ook. Soms ligt de nadruk meer bij het 1 dan bij het ander. Hoog sensitiviteit heeft over het algemeen geen invloed op het dagelijks werk, op school of andere aller daagse dingen. Hoog gevoeligheid daarentegen heeft veel invloed op hoe een persoon zich gedraagt en zich uit richting anderen. Daarnaast hebben hoog gevoelige personen meer kans op psychologische aandoeningen zoals depressie en verslavingen.
Ook wordt er een onderscheid gemaakt tussen introvert en extravert bij hoog gevoelige mensen. Ongeveer 70% is introvert en 30% is extravert. Een extravert hoog gevoelig persoon wordt ook wel een High Sensation Seeker (letterlijk vertaald: Hoge Sensatie Zoeker) genoemd. Zij zoeken graag drukte op, hebben snel afwisselende stemmingen en uiten zich vaak door druk gedrag te vertonen als de grens bereikt is. Voor HSS-ers is het lastig om met de prikkels, die ze zelf opzoeken, om te gaan en ze raken dan snel overprikkelt. Een introvert hoog gevoelig persoon trekt zich liever terug en vermijden liever drukke en overprikkelde situaties. Ze keren in zichzelf en sluiten zich af van de buitenwereld.
Hoog gevoelige personen (extravert en introvert) kennen diverse kenmerken en karaktereigenschappen. Niet elk kenmerk of eigenschap is bij elke HSP’ er te vinden.
- Ze zijn dromers, fantasierijk en creatief.
- Ze zijn slechte planners en chaotisch.
- Ze hebben tijd nodig om situaties te verwerken en hiermee om te gaan. Ze zijn dan ook snel moe als er te veel prikkels zijn.
- Ze kunnen andermans emoties “lezen”, ze hebben snel door als iemand verdrietig, boos of juist blij en vrolijk is zonder dat die persoon dat uit naar de buitenwereld. Ze worden daarom ook vaak als spiritueel of helderziend bestempeld.
- Ze presteren slecht onder druk en kunnen er ook slecht tegen dat ze op de vingers worden gekeken tijdens het werk.
- Ze hebben oog voor detail en kunnen hierdoor intens genieten van muziek, kunst en natuur en hier emotioneel op reageren (zowel positief, als negatief). Hun valkuil is dan weer wel dat ze enorm perfectionistisch kunnen zijn.
- Ze hebben een hoog rechtvaardigheidsgevoel en zijn daarom ook erg plichtsgetrouw.
Zoals al aan het begin gezegd is hoog gevoeligheid geen stoornis en 20% van de mensen is in zekere mate hoog gevoelig. Erkenning van dit feit helpt de hoog gevoelige personen van deze wereld al een hoop. Hen erkennen en helpen met de struikelblokken die zij in hun leven tegenkomen is een belangrijke taak voor ouders, docenten en andere professionals die met kinderen werken.
Heb je interesse om je kind of jezelf door mij te laten coachen neem dan Contact op via de mail of bel voor een vrijblijvende afspraak.
